Menu

logo tjk main 

Niezgodność krwi, czyli czym jest konflikt serologiczny?

Niezgodność krwi, czyli czym jest konflikt serologiczny?
Każda ciąża przebiega w inny sposób. Pewne zagrożenia, które wcale, lub w bardzo małym stopniu, dotyczą pierwszej ciąży, przy każdej następnej mogą już być niepokojące. Tak jest w przypadku konfliktu serologicznego. Na szczęście, w dzisiejszych czasach nie jest on już tak bardzo niebezpieczny dla życia płodu, jak dawniej, ponieważ istnieją skuteczne metody przeciwdziałania mu. Mimo tego, warto wiedzieć czym jest i jak się ustrzec przed ewentualnymi konsekwencjami jego wystąpienia.

Czym jest i jak powstaje konflikt serologiczny?
Konflikt serologiczny to skutek różnicy między krwią matki a płodu. Konkretnie chodzi o obecność antygenu D, który znajduje się w krwi Rh+ (RhD+), natomiast Rh- (RhD-) nie posiada go. Jeżeli krew matki jest pod tym kontem niezgodna z krwią dziecka, to istnieje ryzyko powstania konfliktu serologicznego. Warunkiem jest przedostanie się ok. 0,2 ml krwi płodu do krwioobiegu matki. W tej sytuacji organizm matki zaczyna traktować płód jako intruza i rozpoczyna produkcję przeciwciał, które mają się go pozbyć.

Krew matki może przedostać się do organizmu dziecka na kilka sposobów:
- cesarskie cięcie
- poród zabiegowy
- poronienie
- odklejenie się łożyska
- zabiegi wewnątrzmaciczne
- krwotoki
- badania prenatalne

Poród, to najczęstszy moment, w którym krew matki i dziecka miesza się ze sobą. W związku z tym, w przypadku pierwszej ciąży jest niemal niemożliwe, aby doszło do groźnego konfliktu serologicznego, ponieważ organizm matki nie zdąży wyprodukować wystarczającej liczby silnych przeciwciał, które mogłyby zaszkodzić dziecku. Dopiero w okresie od 1,5 do 6 miesięcy wytwarzane są przeciwciała na tyle silne, że mogą przedostać się przez łożysko. Problem pojawia się w przypadku każdej kolejnej ciąży, ponieważ „pamięć immunologiczna” matki zapisuje informację o różnicach krwi i nawet po porodzie produkuje przeciwciała, które mogą okazać się niebezpieczne dla kolejnego płodu w trakcie następnej ciąży.

Jak zapobiec konfliktowi serologicznemu?
Każda ciężarna kobieta, która ma krew Rh- profilaktycznie otrzymuje zastrzyk z immunoglobuliną anty D. Jest to całkowicie naturalna substancja, wytwarzana przez krew. Niszczy wszystkie krwinki płodu, które dostaną się do organizmu matki. W ten sposób likwiduje antygen D, a więc powstanie konfliktu serologicznego spada niemal do zera. Ta profilaktyka jest wysoce skuteczna, choć może się zdarzyć, że z jakiegoś powodu zastrzyk nie został podany lub nastąpiło to zbyt późno.

Jeżeli po porodzie okaże się, że noworodek ma krew z czynnikiem Rh+, a jego mama Rh-, to konieczne jest podanie jej zastrzyku z immunoglobuliny anty D, aby zniszczyć przeciwciała, które dostały się do organizmu matki podczas porodu. Dzięki temu znacznie zmniejsza się ryzyko powstania konfliktu serologicznego w drugiej ciąży. Czas na podanie zastrzyku po porodzie wynosi do 72 godzin.

W celu skutecznej profilaktyki, konieczne jest oznaczenie grupy krwi matki oraz czynnika Rh, do 12 tygodnia ciąży. Jeżeli okaże się, że ciężarna ma czynnik Rh-, dodatkowo należy zbadać poziom przeciwciał wytworzonych w organizmie matki.

Co robić, gdy pojawi się konflikt serologiczny?
Jeżeli dojdzie do powstania konfliktu serologicznego, kobieta ciężarna musi zostać objęta szczególną opieką lekarską. Konieczne jest regularne sprawdzanie poziomu przeciwciał w jej organizmie oraz wykonywanie badania USG, aby kontrolować ich wpływ na płód. Jeżeli przeciwciał jest niewiele, to zazwyczaj nie zagrażają ciąży. Natomiast, gdy są one realnym zagrożeniem dla dziecka, lekarz może zadecydować o wcześniejszym zakończeniu ciąży, a w skrajnych przypadkach o przeprowadzeniu transfuzji krwi u dziecka.

Pomimo powagi zagrożenia, jakim jest konflikt serologiczny, należy mieć świadomość, że w dzisiejszych czasach występuje bardzo rzadko, a prowadzona profilaktyka przeciw niemu jest bardzo skuteczna. Przerwanie ciąży oraz transfuzja krwi u noworodka to niezwykle skrajne przypadki.

Więcej istotnych informacji na temat konfliktu serologicznego znajduje się na stronie: http://www.osesek.pl/ciaza-i-porod/zdrowie-i-badania-w-ciazy/1353-konflikt-serologiczny-czy-jest-sie-czego-bac.html
powrót na górę